Điều trị rối loạn vận động muộn: Các phương pháp và lựa chọn hiện có
Rối loạn vận động muộn (tardive dyskinesia) là một tác dụng phụ nghiêm trọng có thể xảy ra khi sử dụng thuốc chống loạn thần trong thời gian dài. Bệnh gây ra các cử động không tự chủ, lặp đi lặp lại ở các bộ phận khác nhau trên cơ thể, đặc biệt là vùng mặt và miệng. Mặc dù đây là một tình trạng khó điều trị, nhưng hiện nay đã có nhiều phương pháp và lựa chọn điều trị mới mang lại hiệu quả tích cực cho người bệnh. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các phương pháp điều trị rối loạn vận động muộn hiện có.
Các loại thuốc được FDA chấp thuận để điều trị rối loạn vận động muộn là gì?
Hiện tại, FDA đã chấp thuận hai loại thuốc chính để điều trị rối loạn vận động muộn:
-
Valbenazine (Ingrezza): Đây là loại thuốc đầu tiên được FDA chấp thuận vào năm 2017. Valbenazine hoạt động bằng cách ức chế các protein vận chuyển vesicular monoamine (VMAT2), giúp giảm các cử động không tự chủ.
-
Deutetrabenazine (Austedo): Được FDA chấp thuận vào năm 2017, deutetrabenazine cũng là một chất ức chế VMAT2 giúp giảm các triệu chứng của rối loạn vận động muộn.
Cả hai loại thuốc này đều cho thấy hiệu quả tốt trong việc cải thiện các triệu chứng của bệnh, với tác dụng phụ tương đối ít.
Các phương pháp điều trị khác có hiệu quả không?
Ngoài hai loại thuốc được FDA chấp thuận, còn có một số phương pháp điều trị khác cũng được áp dụng:
-
Giảm liều hoặc ngừng thuốc gây bệnh: Đây thường là bước đầu tiên, tuy nhiên cần được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ để tránh tái phát bệnh tâm thần.
-
Chuyển đổi sang thuốc chống loạn thần thế hệ mới: Các thuốc này có nguy cơ gây rối loạn vận động muộn thấp hơn.
-
Bổ sung vitamin E: Một số nghiên cứu cho thấy vitamin E có thể giúp cải thiện triệu chứng ở một số bệnh nhân.
-
Sử dụng thuốc chống co giật: Như levetiracetam, có thể giúp kiểm soát các cử động không tự chủ.
-
Liệu pháp botulinum toxin: Tiêm botox có thể giúp giảm các cử động ở một số vùng cụ thể trên cơ thể.
Hiệu quả của các phương pháp này có thể khác nhau tùy từng người, và cần được đánh giá cẩn thận bởi bác sĩ chuyên khoa.
Có phương pháp điều trị không dùng thuốc nào không?
Bên cạnh các phương pháp dùng thuốc, một số biện pháp không dùng thuốc cũng có thể hỗ trợ trong việc kiểm soát triệu chứng:
-
Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT): Giúp bệnh nhân học cách đối phó với các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
-
Các bài tập vật lý trị liệu: Có thể giúp cải thiện khả năng kiểm soát cơ bắp và giảm các cử động không tự chủ.
-
Kỹ thuật thư giãn: Như thiền, yoga có thể giúp giảm stress và cải thiện kiểm soát cơ thể.
-
Chế độ ăn uống lành mạnh: Bổ sung các chất chống oxy hóa và vitamin có thể hỗ trợ sức khỏe thần kinh.
-
Hỗ trợ tâm lý: Tham gia các nhóm hỗ trợ hoặc tư vấn tâm lý có thể giúp bệnh nhân đối phó tốt hơn với tình trạng bệnh.
Mặc dù các phương pháp này không thể thay thế hoàn toàn việc điều trị bằng thuốc, nhưng chúng có thể đóng vai trò bổ trợ quan trọng trong quá trình điều trị tổng thể.
Chi phí điều trị rối loạn vận động muộn như thế nào?
Chi phí điều trị rối loạn vận động muộn có thể khá cao, đặc biệt là khi sử dụng các thuốc mới được FDA chấp thuận. Dưới đây là bảng so sánh ước tính chi phí của một số phương pháp điều trị chính:
Phương pháp điều trị | Nhà cung cấp | Ước tính chi phí (VND/tháng) |
---|---|---|
Valbenazine (Ingrezza) | Neurocrine Biosciences | 70.000.000 - 90.000.000 |
Deutetrabenazine (Austedo) | Teva Pharmaceuticals | 65.000.000 - 85.000.000 |
Liệu pháp botulinum toxin | Các phòng khám chuyên khoa | 10.000.000 - 20.000.000/lần tiêm |
Liệu pháp nhận thức hành vi | Các chuyên gia tâm lý | 2.000.000 - 5.000.000/buổi |
Bổ sung vitamin E | Các nhà thuốc | 500.000 - 1.000.000 |
Giá cả, mức phí hoặc ước tính chi phí được đề cập trong bài viết này dựa trên thông tin mới nhất có sẵn nhưng có thể thay đổi theo thời gian. Khuyến nghị nên tìm hiểu kỹ trước khi đưa ra quyết định tài chính.
Cần lưu ý rằng chi phí điều trị có thể được bảo hiểm y tế chi trả một phần, tùy thuộc vào loại bảo hiểm và quốc gia. Ngoài ra, một số công ty dược phẩm cũng có các chương trình hỗ trợ tài chính cho bệnh nhân gặp khó khăn về chi phí.
Kết luận
Rối loạn vận động muộn là một tình trạng phức tạp, nhưng với sự phát triển của các phương pháp điều trị mới, người bệnh đã có nhiều lựa chọn hơn để kiểm soát triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Việc kết hợp giữa điều trị bằng thuốc và các phương pháp hỗ trợ không dùng thuốc có thể mang lại hiệu quả tốt nhất. Tuy nhiên, do tính chất phức tạp của bệnh, việc điều trị cần được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của các chuyên gia y tế. Mỗi bệnh nhân có thể cần một phương pháp điều trị riêng biệt, và việc theo dõi, đánh giá thường xuyên là rất quan trọng để đạt được kết quả tối ưu.
Bài viết này chỉ mang tính chất thông tin và không nên được coi là lời khuyên y tế. Vui lòng tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế có trình độ để được hướng dẫn và điều trị phù hợp.